Bilinçli Teknoloji Kullanımı

Okul Psikolojik Danışmanı Muhammet ATEŞ tarafından 10.sınıf öğrencilerine Bilinçli Teknoloji Kullanımı ile ilgili bilgi verildi. Yapılan bilgilendirme de bilinçli teknoloji kullanımı nedir, İnternet deyince aklımıza ne geliyor, teknolojiyi olumlu yada olumsuz kullanma vb konular ile ilgili bilgiler aktarıldı.

 

Bilinçli Teknoloji Kullanımı

Günümüzde nerdeyse artık tüm evde bulunan bilgisayar, akıllı telefon ve televizyon  çağımız gereğince gerekli araçlardır. Bu teknolojik araçların temel amacı insanlara kolaylık sağlamasıdır.  Hayatımızdan artık teknolojiyi  tamamen çıkartmak mümkün değil; ancak bilinçli ve verimli kullanarak teknolojinin olumsuz etkilerini hayatımızdan, özellikle çocuklarımızın hayatından çıkartabiliriz.

Teknolojinin yaşamı kolaylaştırmak amacıyla gereğinde kullanılması ve hayatın diğer bölümlerini (aile ilişkileri, çalışma, sosyal ilişkiler, oyun, uyku, yemek vb.)  olumsuz etkilememesi bilinçli teknoloji  kullanımı olarak tanımlanabilir.

Teknolojiyi Olumlu Kullanma

·         İnternet ve teknoloji kişilere özellikle bilgi edinme ve eğitimde büyük yararlar sağlamaktadır.

·         İstedikleri bilgilere, bilimsel kaynaklara internet vasıtasıyla anında ulaşabilmektedir.

·         Gençler, okullarda, projeler için bilgi toplamakta, başka bir okuldaki veya ülkedeki uzmanlara yazılarını gönderip fikirlerini almakta ve değişik okullardaki öğrenciler ile birlikte proje yürütebilmektedir.

·         Ayrıca uzmanlarla yazışarak, ilgilendikleri konuda bilgi edinebilmektedir. İnternet ve teknoloji yaratıcılığa da özendirmektedir.

·         Gördüklerinden veya okuduklarından etkilenen bilgi edinen gençler, kendileri de bir şeyler yapmak istemektedirler.

·         İnternet ve teknoloji, gençlerin küresel bir dünyada yaşadıkları gerçeğini vurgular.

Teknolojiyi Kötüye Kullanma

·         Denetimsiz

·         Sınırsız ve amaçsız kullanması

·         Gündelik yaşamı ve sorumlulukları aksatacak şekilde kullanması

·         Kullanımın uzun süreli olması

·         Uygunsuz içeriklere maruz kalması

·         Fiziksel, sosyal, psikolojik ve zihinsel gelişimi olumsuz etkilemesi olarak ifade edilir.

 

Kötüye kullanım aşağıdaki gelişim düzeylerini olumsuz etkiler.

Ø  Fiziksel Gelişim

Uyku düzeni bozulabilir; çocuklar ve ergenler daha fazla televizyon seyredebilmek, daha fazla internete girebilmek, daha fazla dijital oyun oynayabilmek ya da arkadaşlarıyla mesajlaşabilmek için daha az uyumaktadırlar.

·         Uyku düzeni bozulduğunda ve ihtiyaç duyulan 6-8 saat arası uyku alınmadığında kişinin; saldırganlık seviyesi ve dürtüsel davranışları artabilir,

·         Dikkat eksikliği artabilir ve böylece öğrenme süreci olumsuz etkilenebilir.

Beslenme sorunları oluşabilir; teknolojiye bağımlı yaşayan kişilerde zamandan kazanmak için şekerli gıdalar ve "fast food" tüketimi çok fazladır. Bu durum dengesiz ve sağlıksız beslenmeye ve kişinin aşırı kilo almasına neden olur. Ayrıca şeker vücutta bağımlılık oluşturan bir maddedir ve vücuda ihtiyaçtan fazla enerji verir. Bu enerji atılmadığında dürtüselliği arttırır.

Hareketsiz bir yaşama itebilir; hem sağlık için zararlı hem de zihinsel ve psikolojik açıdan da zararları vardır. Var olan enerji spor ile faydalı bir şekilde atılmazsa kişi sakin kalamayabilir, dikkatini yoğunlaştıramayabilir. 

Ø  Psikolojik Gelişim

Psikolojik gelişimde; bireyin kendini ilgileri, yetenekleri ve kabiliyetleri doğrultusunda tanıması, artılarının eksilerinin farkında olması, eksik yönlerini geliştirmesi ve kendisiyle barışık olması beklenir.

Teknolojinin amaçsız ve sınırsız kullanımıyla birey kendine psikolojik gelişim için gerekli olan soruları soramayabilir, bu zamanı bulamayabilir ve bu ihtiyacı hissetmeyebilir. Bunlar olmadan da duygularını yönetebilmesi, iradesini güçlendirip kendine söz geçirebilmesi, bir hedefe odaklanıp peşinden gidebilmesi çok zor olur hatta hiç mümkün olmaz. 

Ø  Sosyal – Duygusal Gelişim

Bireyin yakın çevresiyle düzenli ve derinlikli, uzak çevresiyle de seviyeli ve mesafeli bir ilişki kurması, sağlıklı sosyal gelişim için önemli bir kriterdir.

Birey, çevresiyle ilişkisinde duygularını, düşüncelerini ve ihtiyaçlarını kırmadan ve kırılmadan ifade edebilmelidir.

Sağlıklı sosyal becerilere sahip olmak isteyen bir kişi toplumun içerisinde yer alarak, toplumun kültürünü, gelenek ve göreneklerini, toplumun kabullerini ve retlerini bilerek ilişkilerini şekillendirmelidir.

Teknolojinin kötüye kullanımında sosyal gelişim için gerekli, düzenli ve derinlikli ilişki ihtiyacı giderilememektedir.

Bu durum da sosyal gelişimi olumsuz etkilemektedir.

Gençlerde özellikle; teknoloji bağımlılığı, gençlerin iç dünyasının ve hayal gücünün körelmesine neden olabilmektedir.

Ø   Zihinsel Gelişim

Zihinsel gelişimin sağlıklı olabilmesi için aşağıdaki tutum ve davranışlara ihtiyaç vardır:

·         Bilgiyi sevmek

·         Doğru ve faydalı bilgi kaynaklarına yönelmek

·         Okumak, görmek, düşünmek

·         Bilgi kanallarını doğru kullanmak

·         Zihni temiz tutmaktır.

Teknolojinin bilinçsiz kullanımı, kişinin zihinsel kapasitesini boşa kullanacak şekilde gereksiz bilgiyle doldurmasına sebep oluyor ve bilgi o kapasitenin içerisinde kendine yer bulamıyorsa, yanlış ve zararlı bilgiler kişinin hayat kalitesini olumsuz etkiliyorsa veya zihin seyredilip unutulan eğlence görüntüleriyle dolmuş ve bilgi sevgisi kaybedilmiş ise teknolojinin kötüye kullanımı söz konusudur.

Neler Yapmalıyız

Telefonunuzun yanınızda olması ders çalışırken odaklanmanızı zorlaştırabilir. Sürekli telefona bakma ihtiyacı hissedebilirsiniz, bildirimler sizi rahatsız edebilir ve dikkatinizi dağıtabilir, bu nedenle akademik performansınız düşebilir.

Çağımızın temel ihtiyacı olarak görülen internet üzerinde aralıksız ve uzun süre zaman geçirmek; dikkat, hafıza, analiz yeteneğinde azalma gibi zihinsel sorunlara neden olabilmektedir. Doğru ve sınırlı kullanarak internetten faydalanabilirsiniz. Hayatınız da temel oluşturan şeylerin (aile, arkadaş, okul, spor, ders vb.) bir denge içinde ilerlemesi gerekmektedir. Gerçek arkadaşları arttırırken, sanal arkadaşları azaltmak hayatınızdaki dengeyi korumanıza yardımcı olacaktır.

Sosyal hayatınızda kendinize ait alanlar oluşturun. Ailenizle, arkadaşlarınızla ya da kendinizle baş başa kalıp, sosyal medya dışındaki aktivitelerle zamanı iyi kullanmayı deneyin. Çünkü hayatımızdaki gerçekler yerini sanallığa bıraktıkça, anı yaşama isteğimizi kaybedebiliriz.

Unutmayın! Önemli olan teknolojiyi hayatımızdan çıkarmak değil, doğru bir şekilde kullanmaktır. Bugünümüzün ve yarınımızın daha güzel olması için ilk adımda amacımıza ulaşamayabiliriz, ilk denemede aradığımızı bulamayabiliriz. Aramaya ve ilgilenmeye devam etmeliyiz.